Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit veya bazla oluşan yaralara yanık; sıcak su ve buharın yol açtığı doku bozukluklarına ise haşlanma denir.
Vücut dokularının yanma derecelerine göre yanıklar üç gruba ayrılır:
Birinci derece yanık: Güneş yanıkları örnek gösterilebilir. Deri yüzeyi kızarır, hafif şiş oluşur, yanık bölge duyarlı olup bastırınca ağrır.
İkinci derece yanık: Deri kızarır, şişer, içi su dolu kabarcıklar oluşur. 5 santimetrekareden büyük böyle bir yanığı olan kimse hemen hastaneye götürülmelidir.
Üçüncü derece yanık: Yanık derinin bütün kalınlığını içine aldığı gibi bazen daha derinlere, kemiğe kadar gidebilir. Böyle yanığı olanlar hemen hastaneye götürülmelidir. Yanıklarla haşlanmalar, şoka, mikrop almaya ve solunum zorluğuna sebep olurlar.
Yanık ve haşlanmalarda yapılması gerekenler
- Yanan bölge küçük ise, içinde ufak buz parçaları bulunan su dolu bir kovaya sokulur ya da musluk suyu altında 10 dakika tutulur. Kesinlikle el sürülmemelidir.
- Yanık veya haşlanmış yüzey üzerine temiz bir bez veya pansuman konulur. Deride oluşan içi su dolu kabarcıklar kesinlikle sıkılmaz, patlatılmaz
- Yaralı sakin, ılık bir yerde dinlendirilir.
- Yanmış giysiler çıkarılmaz
- Yanık üzerine yoğurt, salça, diş macunu sürülmez
- Yanık bölgedeki bilezik, künye, yüzük keserek çıkarılır
- Asit yanıklarında giysiler çıkarılır, yara bol su ile yıkanır.
- Baz yanıklarında giysiler çıkarılır, yara bol su ile yıkanır.
- Elektik sonucu oluşan yanıklar ile büyük yanıklarda hasta zaman kaybetmeden hastaneye götürülmelidir.
Konu: Yanık ve haşlanmalarda ilkyardım 
Perş. Mayıs 01, 2008 1:13 am